Największa pod względem powierzchni wieś w Polsce, posiadająca wybitne walory klimatyczne i krajobrazowe i turystyczne. Zawoja noclegi istniała już prawdopodobnie pod koniec XVI wieku jako część wsi Skawica i nosiła nazwę Skawica Górna. Po raz pierwszy pojawiła się w dokumentach w roku 1646 jako „świeżo osadzone Zawoje”. Nazwa wsi jest pochodzenia wołoskiego; wywodzi się z dacko – rumuńskiego słowa zavoiu (podmokły las nad urwistym zakolem rzeki) i pierwotnie brzmiała Zawój.

W okresie międzywojennym Zawoja stała się miejscowością letniskową, o której rozwój starała się utworzona w roku 1928, Komisja Klimatyczna. Wybudowano wiele pensjonatów w tym zespół willi Polskiej Akademii Umiejętności. Powstało też muzeum regionalne.